คุณแม่เตรียมรับมือ ฝ้าหลังคลอด ปัญหาที่อาจต้องพบเจอ

เนื่องจากคุณแม่หลังคลอดมักมีปัญหาเรื่องผิวพรรณตามมาหลายอย่าง ไม่ว่าจะเป็น ผิวแตกลายงา ผิวขาดน้ำไม่ชุ่มชื้น ความหย่อนคล้อย ริ้วรอยเหี่ยวย่น ไปจนถึง ฝ้ากระจุดด่างดำ ซึ่งคุณแม่ตั้งครรภ์บางคนอาจจะเคยได้ยินเรื่องของ ฝ้าหลังคลอด รวมไปถึงฝ้าขณะตั้งครรภ์กันมาบ้าง แล้วเพราะอะไรคุณแม่ที่เคยมีใบหน้าที่สดใส เรียบเนียน เกลี้ยงเกลา ไม่มีรอยด่างดำใด ๆ มากวนใจ แต่พอตั้งครรภ์หรือหลังคลอดน้องก็เริ่มมีจุดด่างดำแวะมากทักทายตามบริเวณต่าง ๆ บนใบหน้า เดี๋ยวเราจะมาสรุปให้เข้าใจกันแบบง่าย ๆ ถึงสาเหตุของการเกิดฝ้าชนิดนี้กัน…

ฝ้าหลังคลอด หนึ่งใน ฝ้าบนใบหน้า ชนิดนี้มีโอกาสเกิดขึ้นกับผู้หญิงที่กำลังตั้งท้องหรือหลังคลอดในบางราย ส่วนสาเหตุที่ทำให้เกิด ฝ้าหลังคลอด นั่นก็เป็นเพราะว่าระดับฮอร์โมนเอสโตรเจนและโปรเจสเตอโรนของคุณแม่ตั้งครรภ์มีการสวิงไปมา กล่าวคือมีการเปลี่ยนแปลงค่อนข้างรวดเร็วในระหว่างที่กำลังตั้งครรภ์อยู่ และต่อเนื่องไปจนถึงหลังคลอด จึงส่งผลให้เกิดการสร้างเม็ดสีเมลานินหรือเม็ดสีผิวเพิ่มขึ้นชั่วคราว ทำให้สีผิวไม่สม่ำเสมอ ผิวคล้ำขึ้นจนกลายเป็นรอยดำบนผิวหน้ากลายเป็น ฝ้าบนใบหน้า ที่มองเห็นได้อย่างเด่นชัด และยังทำให้เกิดเป็นรอยดำตามส่วนต่าง ๆ ของร่างกายส่วนอื่น ๆ ได้แก่ คอ รักแร้ ขาหนีบ หน้าท้อง หรือหัวนม หรืออาจจะสรุปง่าย ๆ ว่า ฝ้าหลังคลอด นับเป็นหนึ่งใน “ฝ้าฮอร์โมน” นั่นเอง

คุณแม่หลังคลอดหลายคนที่เจอปัญหา ฝ้าบนใบหน้า ที่เกิดขึ้นทั้งในช่วงที่กำลังตั้งครรภ์ และปัญหา ฝ้าหลังคลอด โดยปกติแล้วเมื่อระดับฮอร์โมนกลับมาอยู่ในระดับปกติแล้ว จะค่อย ๆ จางหายไปได้เองหลังคลอดลูกภายในระยะเวลาประมาณ 1 ปี ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับการดูแลผิวหน้าและป้องกันผิวหน้าจากปัจจัยเสี่ยงอื่น ๆ ด้วย รวมถึงหากฝ้าที่ผิวหน้าตื้นก็จะหายได้ไวกว่าฝ้าที่ฝังอยู่ในระดับลึกลงไปในชั้นผิวหนัง แต่ก็ยังมีคุณแม่หลังคลอดจำนวนไม่น้อยที่ยังคงมีปัญหาฝ้า ซึ่งอาจจะเกิดจากปัจจัยอื่น ๆ ร่วมด้วย เช่น อายุ กรรมพันธุ์ หรือการถูกแสงแดด รังสียูวีทำร้ายผิวหน้า จนทำให้ฝ้าหนาตัวและรักษาให้จางลงค่อนข้างยากนั่นเอง

สำหรับคุณแม่ที่คลอดน้องเรียบร้อยแล้ว อาจจะเริ่มต้นดูแลผิวหน้าเพื่อลดโอกาสเกิด ฝ้าหลังคลอด ให้ได้มากที่สุดเท่าที่จะทำได้ หรืออย่างน้อยทำให้ฝ้าไม่หนาตัวหรือมีจำนวนมากจนทำลายความมั่นใจด้วยวิธีดังต่อไปนี้…

• หลีกเลี่ยงแสงแดด คุณแม่ที่กำลังตั้งครรภ์มีโอกาสที่ฝ้าจะขึ้นบนใบหน้าที่สูงมาก และแสงแดดก็ถือเป็นปัจจัยที่ทำให้เกิดฝ้าอีกด้วย ดังนั้นหากคุณแม่ไม่ต้องการให้เกิดฝ้าบนผิวหน้าก็จำเป็นต้องหลีกเลี่ยงจากการเผชิญกับแสงแดด
• ปกป้องผิวจากแสงแดด หากจำเป็นต้องออกไปกลางแจ้งจริง ๆ แนะนำให้ป้องกันด้วยการใช้ครีมกันแดดทุกครั้ง แต่ทั้งนี้ก่อนใช้ครีมกันแดดหรือผลิตภัณฑ์บำรุงผิวเพื่อป้องกันฝ้าแต่ละชนิด ต้องขอคำปรึกษาจากแพทย์เสมอ เพราะบางครั้งตัวยาหรือครีมที่คุณแม่เลือกนั้นอาจส่งผลเสียต่อลูกน้อยในช่วงที่ต้องให้นมได้
• ห้ามซื้อยารักษาฝ้ากินเอง โดยปกติแล้วคุณแม่ตั้งครรภ์ทุกท่านไม่สามารถหาซื้อยาต่าง ๆ มารับประทานเองได้ จำเป็นจะต้องได้รับยาตามที่แพทย์สั่งหรือแพทย์เป็นผู้จ่ายให้เท่านั้น เพื่อให้แน่ใจได้ว่าปลอดภัยและไม่ส่งผลเสียต่อลูกน้อยที่กำลังอยู่ในช่วงกินนมแม่หลังคลอด โดยเฉพาะยารักษาฝ้า ถือเป็นยาต้องห้ามที่คุณแม่ห้ามซื้อกินเองอย่างเด็ดขาด
• หมั่นดูแลผิวหลังคลอด หลังจากคลอดลูกน้อยแล้วนั้น หากเป็นปัญหาฝ้าที่เกิดจากระดับฮอร์โมนที่ไม่สมดุลจะค่อย ๆ จางลงไปเอง ทั้งนี้คุณแม่หลังคลอดควรใส่ใจในการดูแลผิวหน้า ด้วยการทาครีมบำรุงผิวที่ปลอดภัยในช่วงให้นมบุตร เพื่อเพิ่มความชุ่มชื้นให้กับผิว และไม่ควรลืมทาครีมกันแดดอย่างสม่ำเสมอ

แม้ว่าวิธีป้องกัน ฝ้าหลังคลอด อาจเป็นเรื่องที่ค่อนข้างยากและต้องให้ความเอาใจใส่ เพราะบางคนจะมีการแพ้ได้ง่ายขึ้น หรือผลิตภัณฑ์บางชนิดอาจจะไม่เป็นผลดีกับลูกน้อย ดังนั้นหากมีปัญหา ฝ้าหลังคลอด แนะนำให้เข้ารับการปรึกษาแพทย์เฉพาะทางด้านผิวหนัง เพื่อรับคำแนะนำและปรึกษาวิธีการรักษาฝ้าที่ปลอดภัย และเหมาะสมตามระดับความรุนแรงของฝ้า ซึ่งจะช่วยให้ฝ้าดูจางลงได้อย่างเห็นผลลัพธ์ที่น่าพึงพอใจ และสำหรับใครที่มีปัญหาเรื่อง ฝ้ากระจุดด่างดำ ที่เป็นมานาน ลองมาหลายวิธีแล้วก็ยังรักษาไม่หาย ขอแนะนำโปรแกรม SMAPS เทคนิคการรักษาฝ้าขั้นสูง สิทธิบัตรเฉพาะของ Chuladoctor Clinic ที่ดูแลและวางแผนในการรักษาโดยแพทย์เฉพาะทางผิวพรรณ เพื่อผลลัพธ์เป็นผิวที่เรียบเนียน ฝ้าแลดูจางลง ให้ผิวหน้าของคุณกลับมาเปล่งปลั่งสดใส และมีสุขภาพดีจากภายใน

บทความนี้เขียนโดย แพทย์หญิงธนิดา วรวิวัชร์ (หมอใบเฟิน) แพทย์ศาสตร์บัณฑิต จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ผู้ก่อตั้ง Chuladoctor Clinic เแพทย์ผู้ชำนาญการด้านเวชศาสตร์ชะลอวัย, การปรับรูปหน้าและเทคนิค SMAPS ขั้นสูง