หน้าเป็นฝ้ากระ เป็นปัญหาผิวที่หลายคนเผชิญ โดยเฉพาะผู้ที่ต้องออกแดดบ่อยๆ และมักพบในกลุ่มคนเอเชียที่มีเม็ดสีผิวมากกว่าชาวตะวันตก เนื่องจาก ฝ้ากระเกิดจาก การทำงานผิดปกติของเซลล์สร้างเม็ดสี หรือ เมลาโนไซต์ (Melanocytes) ที่ผลิตเม็ดสีมากเกินไปจนผิดปกติ ก่อให้เกิดเป็นรอยคล้ำสีน้ำตาลหรือเทา มักพบบริเวณใบหน้า เช่น โหนกแก้ม หน้าผาก หรือเหนือริมฝีปาก เป็นต้น
หลายคนอาจเข้าใจว่า แค่แสงแดดเป็นตัวการหลักของฝ้า แต่รู้หรือไม่ว่า สภาพอากาศก็เป็นอีกปัจจัยสำคัญที่ส่งผลต่อฝ้า ไม่เพียงแต่แสงแดดเท่านั้น สภาพอากาศรอบตัวเราก็มีผลต่อฝ้าเช่นกัน ไม่ว่าจะเป็น อากาศร้อนที่กระตุ้นให้เม็ดสีทำงานหนักขึ้น อากาศหนาวที่ทำให้ผิวแห้งจนฝ้าดูชัดขึ้น หรือความชื้นในหน้าฝนที่ทำให้รูขุมขนอุดตันและผิวอักเสบได้ง่าย โดยในบทความนี้ เราจะพาไปเจาะลึกกันเพิ่มเติมว่าสภาพอากาศแต่ละแบบมีผลต่อ หน้าเป็นฝ้ากระ ได้อย่างไรบ้าง พร้อมวิธีดูแลผิวให้เหมาะสมกับแต่ละสภาพอากาศเบื้องต้น
“อากาศร้อน” ส่งผลให้ หน้าเป็นฝ้ากระ ได้อย่างไร?
อย่างที่รู้กันอยู่ว่าประเทศไทยเป็นประเทศที่มีแดดแรงตลอดปี โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงฤดูร้อน แสงแดดและความร้อนเป็นปัจจัยสำคัญที่กระตุ้นการเกิดฝ้าอย่างมาก เพราะทำให้เม็ดสีเมลานินในผิวทำงานหนักขึ้น ผลิตออกมามากขึ้นนั่นเอง
1. รังสี UV กระตุ้นการสร้างเม็ดสีเมลานิน
- แสงแดดมีรังสี UVA และ UVB ที่สามารถกระตุ้นเซลล์สร้างเม็ดสี (Melanocyte) ให้ผลิตเม็ดสีมากขึ้น ส่งผลให้เกิดฝ้าได้ง่าย
- แม้ว่าเราจะทาครีมกันแดด แต่หากไม่ได้ทาซ้ำระหว่างวัน หรือเลือกค่า SPF ต่ำ ก็อาจไม่สามารถป้องกันฝ้าได้เต็มที่
2. ความร้อนทำให้เส้นเลือดขยายตัวและผิวอักเสบ
- ไม่ใช่แค่รังสี UV แต่อุณหภูมิความร้อนจากสภาพอากาศก็สามารถกระตุ้นทำให้ฝ้าเข้มขึ้นได้เช่นกัน
- เมื่อผิวโดนความร้อนมากเกินไป เส้นเลือดใต้ผิวจะขยายตัว ทำให้การอักเสบเกิดขึ้นง่ายขึ้น ซึ่งเป็นปัจจัยที่ทำให้ฝ้าดูเข้มขึ้น
3. เหงื่อและมลภาวะมีผลต่อฝ้า
- ในวันที่อากาศร้อน เหงื่อออกง่าย และอาจทำให้ครีมกันแดดหลุดออกจากผิว ส่งผลให้ผิวสัมผัสกับแสงแดดโดยตรง
- ฝุ่น ควัน มลภาวะในอากาศเมืองใหญ่ อาจทำให้ผิวอักเสบและกระตุ้นให้ฝ้าชัดหรือเข้มขึ้น
เทคนิควิธีลดความเสี่ยง หน้าเป็นฝ้ากระ ในช่วงอากาศร้อน
- ใช้ครีมกันแดดที่มี SPF50+ และ PA++++
- ทากันแดดซ้ำทุก 2-3 ชั่วโมง
- หลีกเลี่ยงแดดจัดช่วง00 – 16.00 น.
- ใส่หมวกปีกกว้าง หรือกางร่มเมื่อออกแดด
- ใช้สกินแคร์ที่ช่วยปลอบประโลมผิว เช่น ว่านหางจระเข้
“อากาศหนาว” สามารถส่งผลกระทบอย่างไรที่อาจทำให้เสี่ยง หน้าเป็นฝ้ากระ
แม้ว่าสาเหตุของ ฝ้ากระเกิดจาก แสงแดดเป็นหลัก และในช่วงอากาศหนาวโดยปกติแล้วจะไม่มีแดดแรงเหมือนฤดูร้อน อุณหภูมิไม่สูงมาก แต่ก็ยังสามารถทำให้ หน้าเป็นฝ้ากระ หรือทำให้ฝ้าที่เป็นอยู่มีความเข้มขึ้นได้ โดยเฉพาะในกรณีที่มีสภาพผิวแห้งมาก ๆ เป็นทุนเดิมอยู่ด้วยแล้วก็จะยิ่งเพิ่มโอกาสเสี่ยงทำให้ หน้าเป็นฝ้ากระ มากขึ้น
1. ผิวแห้งทำให้ฝ้าดูเข้มขึ้น
- เมื่ออากาศเย็นและความชื้นต่ำ ผิวจะแห้งมากขึ้น ทำให้เม็ดสีดูเข้มชัดกว่าเดิม
- ผิวที่ขาดความชุ่มชื้นจะทำให้ชั้นปกป้องผิว (Skin Barrier) อ่อนแอ และส่งผลให้เกิดฝ้าได้ง่ายขึ้น
2. เลือดไหลเวียนช้าลง กระบวนการผลัดเซลล์ผิวช้าลง
- ในอากาศเย็น ระบบไหลเวียนเลือดอาจทำงานช้าลง ส่งผลให้เซลล์ผิวที่มีเม็ดสีฝ้าสะสมอยู่นานขึ้น
- กระบวนการผลัดเซลล์ผิวที่ช้าลงทำให้ฝ้าดูเข้มกว่าเดิม
วิธีดูแลผิวในช่วงอากาศหนาวลดความเสี่ยง หน้าเป็นฝ้ากระ
- ใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีมอยส์เจอร์ไรเซอร์ช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นให้ผิว
- ดื่มน้ำวันละ 8-10 แก้ว เพื่อรักษาสมดุลความชุ่มชื้นในร่างกาย
- ใช้ครีมกันแดดแม้ในวันที่แดดไม่แรง
- ทาครีมที่มีส่วนผสมช่วยผลัดเซลล์ผิว เช่น AHA หรือ BHA (แต่ต้องใช้คู่กับกันแดดเสมอ)
“ฝนตก-อากาศชื้น” เกี่ยวอะไรกับ หน้าเป็นฝ้ากระ
ช่วงหน้าฝนที่อากาศชื้น มีความเย็นสบายหลายคนอาจคิดว่าฝ้าไม่น่าจะหนักขึ้น เพราะ ฝ้ากระเกิดจาก แสงแดดหรือความร้อน หรือไม่น่าจะเป็นอะไร เพราะแดดไม่แรงเท่าหน้าร้อน แต่จริง ๆ แล้ว ฝ้าอาจเข้มขึ้นได้จากปัจจัยอื่น ๆ ยกตัวอย่างเช่น
1. แสงแดดสามารถส่องทะลุเมฆลงมาสัมผัสกับผิวของเราได้
- แม้ในวันที่ฟ้ามืดครึ้ม แสงแดดก็ยังสามารถส่องผ่านเมฆลงมาสู่ผิวได้
- รังสี UV ยังคงมีอยู่ และอาจทำร้ายผิวได้โดยที่เราไม่รู้ตัว
2. ผิวมันง่ายขึ้น ความชื้นสูงทำให้รูขุมขนอุดตัน
- ในช่วงหน้าฝน ความชื้นสูงขึ้น อาจทำให้ผิวมันมากขึ้น ซึ่งอาจนำไปสู่การอุดตันของรูขุมขน
- ผิวที่อุดตันอาจทำให้ฝ้าดูชัดขึ้น และบางคนอาจเกิดทั้งฝ้าและสิวพร้อมกัน
วิธีลดความเสี่ยง หน้าเป็นฝ้ากระ ในฤดูฝน
- แม้จะอยู่ในฤดูฝนที่ท้องฟ้าครึ้มแดดไม่ค่อยมีแสงแดดให้เห็นแต่ก็ไม่ควรชะล่าใจเรื่องกันแดด ให้ใช้ SPF50+ แม้ในวันที่แดดไม่แรง
- ใช้ผลิตภัณฑ์ที่ช่วยควบคุมความมัน เช่น Niacinamide เป็นต้น
- ทำความสะอาดผิวให้ดีโดยเฉพาะหลังจากตากฝนหรือโดนละอองฝนเพื่อลดโอกาสอุดตันของรูขุมขนจากความชื้นและสิ่งสกปรกที่ปะปนมากับน้ำฝน
มลภาวะในเมืองใหญ่ ทำให้ฝ้าหนักขึ้นไหม เสี่ยง หน้าเป็นฝ้ากระ เพิ่มหรือไม่
ในปัจจุบันปัญหามลภาวะ เช่น ฝุ่น PM2.5 ควันรถยนต์ และสารเคมีในอากาศ อาจทำให้ผิวหน้าอ่อนแอลง และอาจไปกระตุ้นให้ ฝ้าบนใบหน้า ได้ง่ายขึ้น
- ฝุ่นละอองขนาดเล็ก อาจเข้าไปในชั้นผิวและทำให้เกิดการอักเสบ
- มลภาวะทำให้อนุมูลอิสระในผิวเพิ่มขึ้น ส่งผลให้เซลล์ผิวเสื่อมสภาพเร็วขึ้น
- ฮอร์โมนเครียดจากสิ่งแวดล้อม อาจกระตุ้นการสร้างเม็ดสีและทำให้ฝ้าชัดขึ้น
วิธีป้องกัน ฝ้าบนใบหน้า เมืองใหญ่
- ล้างหน้าหลังกลับบ้านเพื่อลดการสะสมของมลภาวะ
- ใช้ครีมกันแดดที่มีส่วนผสมช่วยป้องกันมลภาวะ เช่น Antioxidants
- ใช้เซรั่มที่มี Vitamin C หรือ Niacinamide เพื่อลดผลกระทบจากอนุมูลอิสระ
สรุป
ฝ้าบนใบหน้า ไม่ใช่แค่เรื่องของแสงแดด แต่อากาศร้อน หนาว หรือฝนตกก็สามารถส่งผลให้ หน้าเป็นฝ้ากระ ได้ทั้งทางตรงและทางอ้อม ดังนั้นการลดควาเมสี่ยงฝ้าที่ดีที่สุดคือ การปกป้องผิวจากแดด ดูแลผิวให้ชุ่มชื้น และลดปัจจัยที่กระตุ้นการอักเสบของผิว รวมถึงการดูแลผิวให้เหมาะกับแต่ละสภาพอากาศ และยังช่วยให้การรักษามีประสิทธิภาพมากขึ้น เมื่อเข้าใจแล้วว่า อากาศมีผลต่อฝ้าอย่างไร ก็สามารถปรับการดูแลผิวให้เหมาะสมและลดโอกาสที่ฝ้าจะเข้มขึ้นหรือกลับมาเป็นอีกครั้ง
สำหรับผู้ที่กำลังมีปัญหาเรื่องฝ้าสะสมเรื้อรังมานาน หรือไม่แน่ใจว่าเป็นฝ้าแบบไหน ต้องดูแลอย่างไร สามารถเข้ารับคำปรึกษาเพื่อวิเคราะห์สภาพผิวเพื่อหาแนวทางดูแลปัญหาผิวได้อย่างเหมาะสม ซึ่งปัจจุบันที่ Chuladoctor Clinic มีเทคโนโลยี SMAPS ที่ดูแลโดยแพทย์ผิวหนังเฉพาะทาง พัฒนาและคิดค้นมา สามารถมอบผลลัพธ์ในการดูแลฝ้าอันน่าพึงพอใจ ช่วยทำให้ผิวหน้าแข็งแรง แลดูสุขภาพจากภายในสู่ภายนอก
